Ο πιανίστας

Χρήστος Ρικούδης   


Μου αρεσει η δουλεια μου. Δουλευω εδω και τεσσερα χρονια στο σπιτι της κυρα-Φροσσως. Στεγαζεται σε ενα παλιο κτιριο, αλλα εσωτερικα ειναι καθαρο και περιποιημενο. Αποτελειται απο ενα ευρυχωρο σαλονι, ενα χωλ που η κυρα-Φροσσω ειχε διαμορφωσει ετσι ωστε οι πελατες που ερχονται να μην ερχονται σε επαφη με αυτους που φευγουν.

Η κυρα Φροσσω ειναι πρακτικο μυαλο, και σκεφτηκε καποια στιγμη οτι λιγη ζωντανη μουσικη ισως να χαλαρωνε τους πελατες που περιμεναν στο σαλονακι που ειχε μετατρεψει σε αιθουσα αναμονης. Ειχε δικιο. Απο τοτε που αρχισα να δουλευω, μου εχει εκμυστηρευτει οτι φευγουν πλεον πολυ λιγοτεροι πελατες απο οτι παλιοτερα, οταν αναγκαζονταν να περιμενουν στην αναμονη, κατω απο τα δηθεν αδιαφορα βλεμματα των υπολοιπων πελατων. Ειχα γινει κι εγω αποδεκτης τετοιων βλεμματων, που εκρυβαν ενα μιγμα ενοχης και υποκριτικης ανωτεροτητας, σαν ο ιδιοκτητης τους να ελεγε "Εγω ανηκω στην πραγματικοτητα καπου αλλου", και η αληθεια ειναι οτι το εβρισκα καπως διασκεδαστικο.

Επαιζα συνηθως στους πελατες Μπερλιοζ. Διαλεγα καποια κομματια που ηταν ηρεμα αλλα χαρουμενα, με μια ελαφρα παιχνιδιαρικη αισθηση. Οι πελατες χαλαρωναν και συγκεντρωνοταν στη μουσικη, και ουκ ολιγες φορες μου επιαναν ψιλη κουβεντα. Ημουν παντοτε δεκτικος στην κουβεντα, αλλα σπανιως δεχομουν παραγγελια. Οχι επειδη το βρισκω καλλιτεχνικα υποτιμητικο, καθε αλλο - απλως συνηθως τα κομματια που ζητουσαν οι πελατες ενιωθα οτι δεν ταιριαζαν στο περιβαλλον.

Η μοναδικη εξαιρεση ηταν οταν τυχαινε να μου ζητησει να παιξω καποιο απο τα αγαπημενα της κομματια η Ελενα. Με την Ελενα γνωριστηκαμε το πρωτο κιολας βραδυ που δουλεψα στο σπιτι της κυρα-Φροσσως. Μου εκανε εντυπωση οτι ηταν διαφορετικη απο τα αλλα κοριτσια. Δεν ειχε εκεινο το απαθες βλεμμα του ανθρωπου που καταφερε να συμβιβαστει με μια δουλεια που μισει. Ηταν παντοτε χαρουμενη και ευγενικη, με εκεινη τη λαμψη στα καστανα της ματια που με εκανε να την ερωτευτω απο την πρωτη στιγμη. Μορφωμενη κοπελα, πτυχιουχος οικονομικων, την χτυπησε η ανεργια και η οικονομικη κριση των τελευταιων ετων, θεωρουσε την τωρινη δουλεια της περισσοτερο ως ενα προσωρινο μεσο επιβιωσης. Ετσι κι αλλιως την περιμενε μια καλυτερη ζωη. Ηταν εγκυος στον πρωτο μηνα, οποτε αναγκαστικα δε θα μπορουσε να συνεχισει να δουλευει για πολυ στο σπιτι. Σε λιγες βδομαδες θα φευγαμε μαζι, με τα λεφτα που ειχα καταφερει να μαζεψω τεσσερα χρονια απο την κυρα-Φροσσω. Δεν ηταν πολλα λεφτα, αλλα θα μας επετρεπαν να αγορασουμε ενα δικο μας σπιτι σε μια μικρη επαρχιακη πολη, και να ζησουμε για λιγο καιρο μεχρι να βρουμε και οι δυο αλλη δουλεια. Η κυρα-Φροσσω στεναχωριοταν που θα μας εχανε, αλλα τη γεμιζε χαρα η προοπτικη να δει δυο ανθρωπους που συμπαθουσε να φτιαχνουν επιτελους τη ζωη τους, πραγμα που ισχυε περισσοτερο για την Ελενα, παρα για μενα. Εξαλλου εγω αγαπουσα τη δουλεια μου.

Κοντευε 8 η ωρα το πρωι, και οι τελευταιοι πελατες ειχαν φυγει. Τα κοριτσια σιγα σιγα πηγαιναν στο σπιτι τους χαιρετωντας εμενα και την κυρα-Φροσσω που καθοταν αποκαμωμενη στο μικρο γραφειακι πισω απο τον διαχωριστικο τοιχο που χωριζε το σαλονι απο τα πισω δωματια. Οι πελατες δεν την εβλεπαν, απο τη θεση ομως που ειχα το πιανο μου ειχα πολυ καλη θεα σε ολο σχεδον το χωρο.

Η Ελενα ειχε φυγει εδω και ωρα, αλλα ηταν παντοτε εδω, μεσα στο μυαλο μου. Τα καστανα ματια της, το λεπτοκαμωμενο της κορμι, το αναλαφρο, σχεδον εκλεπτυσμενο της βημα, με συνοδευαν σε ολες τις στιγμες της ζωης μου τα τελευταια δυο χρονια, οταν δεν καταφερνε να με συνοδεψει η ιδια. Στις δυσκολες ωρες μου με γεμιζε χαρα και ελπιδα η αναμνηση των ομορφων στιγμων μας στις διακοπες, οταν περπατουσαμε αγκαλιασμενοι στο ηλιοβασιλεμα, οταν καναμε ερωτα στην αμμο με το δροσερο αερακι να χαιδευει τα μακρια σπαστα της μαλλια. Ηταν η μερα που εμεινε εγγυος στο παιδι μας, η μερα που εμελλε να αλλαξει τις ζωες και των δυο μας.

Σκουπισα ενα δακρυ που ειχε αρχισει να κυλαει στο μαγουλο μου. Η κυρα Φροσσω το προσεξε και χαμογελασε τη στιγμη που μου εδινε το ιδιο μεροκαματο, την ιδια ακριβως ωρα, πριν με αποχαιρετησει με τις ιδιες λεξεις οπως καθε πρωι. Σκεφτηκα ειδικα σημερα να την παρακαλεσω να με αφησει να φυγω λιγο νωριτερα, μια και ειχα σημαντικες δουλειες να κανω, αλλα γνωριζοντας την τυπολατρεια και το παθος της κυρα-Φροσσως με την ακριβεια, ειχα αποφασισει να μην τη στεναχωρησω, παρα το γεγονος οτι επροκειτο για δουλειες που αφορουσαν περισσοτερο εκεινη παρα εμενα.

Η σημαντικοτερη απο αυτες ηταν στην εφορια. Υπηρχαν κατι γραφειοκρατικες διατυπωσεις σχετικα με τη δουλεια μου, που η κυρα-Φροσσω μου ειπε οτι ειναι σημαντικες, μια και αυριο θα γινοταν ελεγχος απο το Σωμα Οικονομικων Ελεγκτων. Ολα επρεπε να ειναι κανονισμενα στην εντελεια. Μπηκα στο ψηλο, ασπρο, μοντερνο αλλα αχαρο κτιριο της εφοριας. Υστερα απο ενα τεταρτο αναζητησης σε διαδρομους και γραφεια, κατεληξα στο γραφειο της προισταμενης. Ηταν μια γυναικα γυρω στα 35. Γυαλια με χοντρο κοκκαλινο σκελετο, πουκαμισο κουμπωμενο στα μανικια και στο πρωτο κουμπι του λαιμου. Το γραφειο της ηταν γεματο εικονες αγιων.

"Καλη σας μερα, ηρθα για τη συμπληρωματικη δηλωση του εντυπου Ε23".
"Καλη σας μερα, και ο θεος μαζι σας. Ποιο ειναι το ΑΦΜ σας;".
Της το ειπα. Το πληκτρολογησε συνωφρυωμενη στον υπολογιστη της και κοιταξε για λιγα δευτερολεπτα την οθονη
"Εδω λεει οτι εισαστε μουσικος, αλλα το εντυπο Ε23 απαιτει πληρη περιγραφη. Που δουλευετε;"
"Σε μπ.. ε, σε οικο ανοχης"
Γουρλωσε τα ματια της και με κοιταξε επι τρια λεπτα αμιλητη, με το χερι της να σκεπαζει το ορθανοιχτο στομα της
"Λυπαμαι για σας κυριε. Εχετε χασει το δρομο του θεου. Λυπαμαι, πραγματικα και ειλικρινα λυπαμαι. Πως αντεχετε να δουλευετε σε ενα αντρο ακολασιας; Δε σκεφτεστε την ψυχη σας;"
"Δεν ειναι παρα μια δουλεια", της αποκριθηκα. "Και τυχαινει να μου αρεσει".
Πηρε ενα υφος απεραντης θλιψης για την χαμενη μου ψυχη, και γυρισε στον υπολογιστη της.
"Λυπαμαι αλλα το συγκεκριμενο επαγγελμα δεν ειναι καταχωρημενο στο φορολογικο μητρωο. θα πρεπει να παρετε βεβαιωση απο το Επαγγελματικο Επιμελητηριο. Γνωριζετε βεβαια οτι η απουσια δηλωσης του εντυπου Ε23 επιφερει εκτος απο προστιμο και πιθανες ποινικες κυρωσεις. Λυπαμαι. Πραγματικα λυπαμαι". Το υφος της εδειχνε οτι καθε αλλο παρα λυποταν.

Εφυγα εκνευρισμενος. Το Επαγγελματικο Επιμελητηριο βρισκοταν στην αλλη ακρη της πολης, και εφτασα σχεδον την ωρα που εκλεινε, κουρασμενος και καταιδρωμενος. Πηγα κατευθειαν στον υποδιευθυντη για να γλυτωσω χρονο.
"Τι επαγγελεστε ειπατε;"
"Μουσικος σε οικο ανοχης".
Ο υποδιευθυντης ξεραθηκε στα γελια. "ΑΗΑΗΑΗΑΗ! Οπως λενε 'πιανιστας σε μπουρδελο' ε; Καλο, καλο!".
Εμενα δε μου φανηκε καθολου αστειο.
"Μηπως θα μπορουσατε να μου δωσετε τη βεβαιωση μου;"
"Εισαστε εγεγγραμμενος στον Συλλογο Μουσικων;"
"Εληξε η εγγραφη μου εδω και λιγα χρονια"
"Τοτε δεν μπορω να κανω τιποτε, το αναφερει ξεκαθαρα ο νομος. ΑΗΑΗΑΗΑ! Ακου πιανιστας σε μπουρδελο...".
"Προλαβαινω να σας τη φερω σημερα;"
"Οχι, θα πρεπει να περασετε παλι αυριο"

Στο δρομο προς το Συλλογο Μουσικων σκεφτομουν το προστιμο που θα ετρωγε η κυρα-Φροσσω. Μου ειχε εξηγησει οτι η καινουρια νομοθεσια ηταν εξαιρετικα αυστηρη οσον αφορα τους οικους ανοχης. Η παραμικρη παρατυπια εφτανε για να αφαιρεθει η αδεια λειτουργιας. Και τα κοπροσκυλα του Σωματος Οικονομικων Ελεγκτων ηταν μανουλες στο να βρισκουν παρατυπιες.

Στον Συλλογο Μουσικων ηταν ολοι οι παλιοι φιλοι και γνωστοι μου. Δεν ειχα καμμια διαθεση να τους δω, να αντικρυσω την κρυμμενη ειρωνια πισω απο τα μισοχαρουμενα μισοσυγκαταβατικα τους αστεια για το δρομο που επελεξα να ακολουθησω. Αφου χαιρετησα οσους γνωριζα, που ηταν πανω απο τους μισους παρευρισκομενος εκεινη την ωρα στο συλλογο, αποσυρθηκα στο γραφειο του προεδρου με ενα ποτηρι ουισκι.

"Χαθηκες εδω και χρονια", μου ειπε. "Ησουν μεγαλη απωλεια για μας. Ησουν ταλεντο. Διπλωμα ανωτερων θεωρητικων απο το Κρατικο Ωδειο του Μοναχου. Μεταπτυχιακα με τους μεγαλυτερους συνθετες του 20ου αιωνα. θυμασαι εκεινη τη νυχτα στη Βιεννη; Η ερμηνεια σου στην 9η του Μπετοβεν αφησε εποχη. Ακομα γραφονται αρθρα γι αυτην. Απορω γιατι τα παρατησες ολα".

Τη θυμομουν πολυ καλα εκεινη τη νυχτα στη Βιεννη, και εν μερει γι αυτο τα ειχα παρατησει ολα. Ακομα ειχα τις φωτογραφιες και τον επαινο χωμενα σε καποιο συρταρι. Τους ειχα σιχαθει. Ειχα σιχαθει τον ελιτισμο των φτασμενων κλασσικων. Τις ψευτικες φιλοφρονησεις του ενος προς τον αλλον, τα πισωπλατα μαχαιρωματα, το γλυψιμο και τη δουλοπρεπεια στην οποια επρεπε να επιδιδομαι καθημερινα για να εξασφαλισω μια καλυτερη θεση στον στενο τους κυκλο. Ειχα σιχαθει τις ατελειωτες ακαδημαικες τους συζητησεις για την διευθυνση του δεινα στο ταδε κομματι, τους ατελειωτους καβγαδες πανω σε ασημαντες διαφορες στο τεμπο της μιας η της αλλης ορχηστρας. Γι αυτο βρηκα τη μικρη αλλα συμπαθητικη δουλεια μου, που μπορει να μη με εβγαζε ποτε στο εξωφυλλο του "Ψλασσιψαλ Μυσιψ", αλλα στην οποια χαιρομουν να πηγαινω καθε βραδυ. Και βεβαιως ειχα την Ελενα αντι για τις ανοστες πλουσιες χηρες που περιτριγυριζαν τους περισσοτερους συναδελφους της φιλαρμονικης.

Το βλεμμα του διευθυντη με επανεφερε στη γη. "Ξερεις γιατι τα παρατησα. Ας μην το ξανασυζητησουμε τωρα, ειναι μια ιστορια για την οποια παντοτε μαλωνουμε χωρις λογο. Ηρθα απλως για να ανανεωσω την εγγραφη μου για τυπικους λογους". Του εξηγησα τους λογους. Μου επιασε το χερι σχεδον τρυφερα.

"Λυπαμαι. Εισαι φιλος απο παλια, και θα μπορουσα να σου κανω μια χαρη. Αλλα οι συνθηκες δε μου το επιτρεπουν. Τα αρχεια μας βρισκονται σε κοινη θεα στο Ιντερνετ. θυμασαι τις ιστοριες που ειχα οταν χωρισα με κεινο το μουσατο που δουλευει στην παλιοφυλλαδα. Απο τοτε ψαχνει αφορμη να με καταστρεψει. Δε μπορω να το κανω. Ενας πιανιστας σε μπουρδελο γραμμενος στο Συλλογο Μουσικων ειναι η καταλληλοτερη ευκαιρια που θα μπορουσαμε να του δωσουμε. Ισως αν ξαναγυριζες στην φιλαρμονικη..."
"Δε μπορω να ξαναγυρισω. Εκεινος ο δρομος τελειωσε πια για μενα".
"Τοτε, τελειωσε και για μας. Λυπαμαι. Ελπιζω να πιουμε μια μπυρα καποτε σπιτι μου, να θυμηθουμε τα παλια μεγαλεια".

Εγω δεν το ελπιζα καθολου. Γυρισα στο σπιτι της κυρα-Φροσσως, πανω που ειχε αρχισει να βραδιαζει. Της εξηγησα οτι ηταν αδυνατο να της φερω το εντυπο Ε23.

"Λυπαμαι", μου ειπε η κυρα-Φροσσω. "Ξερεις ποσο σε εκτιμω, αλλα το Ε23 ηταν η τελευταια λεπτομερεια για να φαινομαστε απολυτως νομιμοι. Ξερεις ποσο μετραει αυτο για μας. Δε μπορω να κανω τιποτε αλλο απο το να διακοψουμε τη συνεργασια μας. Τουλαχιστον θα πληρωσεις μονο εσυ το προστιμο. Αλλιως θα χασουμε ολοι τη δουλεια μας. Ολοι, καταλαβαινεις;"
"Και η Ελενα;", ρωτησα.
"Και η Ελενα", αποκριθηκε θλιμμενα. Καταλαβα οτι η συζητηση ειχε τελειωσει εκει.

Γυριζω στο σπιτι, ανεργος πλεον. Πρωην πιανιστας σε μπουρδελο. Δεν πειραζει. θα πουλησω το πιανο μου. Μαζι με τα λεφτα που μαζεψα τεσσερα χρονια, θα φτασουν για να πληρωσω το προστιμο. θα συζητησω με την Ελενα για γαμο. Ισως να ειναι πιο σκληρα τα πραγματα, αλλα με τον εναν η τον αλλο τροπο θα καταφερουμε να ζησουμε μαζι...


"Εθνικο Πρακτορειο Ειδησεων, 26 τρεχοντος.

Τραγικο δυστηχημα στοιχισε σημερα το πρωι σε γνωστο σολιστα τη ζωη του. Την ωρα που ο γερανος κατεβαζε το Πετροφφ πιανο του προς το καμιονι μεταφορικης εταιριας, εσπασε ενα συρματοσκοινο και ο ατυχος σολιστας καταπλακωθηκε απο το πιανο. Ο γνωστος πιανιστας ειχε χαθει τα τελευταια χρονια απο τα μεγαλα σαλονια της μουσικης, υστερα απο μια μεγαλειωδη καριερα στο κλασσικο πιανο. Οι κινησεις του παρεμειναν εκτοτε αγνωστες. Ανεπιβεβαιωτες πληροφοριες αναφερουν οτι δουλευε σε οικο ανοχης. Η κηδεια του θα γινει αυριο στο 2ο νεκροταφειο".



Κεντρική Σελίδα